Blokowiska w nowej, ekologicznej odsłonie: Polska o krok bliżej transformacji energetycznej

Znane dotychczas jako symbole szarej rzeczywistości, polskie blokowiska mają szansę zamienić się w nowoczesne i ekologiczne osiedla. Dzięki inicjatywom rządowym, takim jak “Ciepłe Mieszkanie”, czyli nowemu programowi na wymianę kopciuchów i poprawę efektywności energetycznej budynków wielorodzinnych, Polska robi wielki krok w kierunku zrównoważonej przyszłości. Tylko czy faktycznie mamy z czego się cieszyć i czy zmiany nastąpią szybko?

Co może się zmienić?

Osiedla, które niegdyś były symbolem szarej rzeczywistości, budowane często z wielkiej płyty czy betonu komórkowego mają teraz szansę stać się wzorcem ekologicznych innowacji. To duża okazja dla Polski na osiągnięcie celów związanych z transformacją energetyczną, tym bardziej, że budownictwo wielorodzinne to nieodłączna część krajobrazu naszego kraju. Według raportu CBOS pt. „Sytuacja mieszkaniowa Polaków” w domach jednorodzinnych mieszka ponad połowa Polaków (54%), a w mieszkaniach – ponad dwie piąte (41%).

Nowe działania podjęte na szczeblach rządowych mają potencjał, by odmienić niechlubne pod względem ekologicznym statystyki polskich blokowisk. Jeden z przepisów mówi o tym, że wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, a także zarządcy nieruchomości oraz inne podmioty mogą zostać tzw. prosumentem lokatorskim i korzystać z instalacji fotowoltaicznych (np. otrzymywać 100 proc. wartości wprowadzonej do sieci energii na swój rachunek).

Oferując mieszkańcom bloków wsparcie w instalacji paneli słonecznych, rząd stawia na zieloną energię w sercu polskich miast. To inwestycja nie tylko w czystsze powietrze, ale i w przyszłość energetyczną kraju. Warto jednak pamiętać, że do spełnienia będzie kilka warunków m.in. mikroinstalacja (maksymalnie 50 kW) musi być zlokalizowana na budynku wielolokalowym (np. dach, balkon, elewacja, ale już nie grunt), a jej moc nie może być większa niż moc przyłączeniowa całego budynku wielolokalowego (części wspólnej i indywidualnych lokali razem).

Warto również zwrócić uwagę na program “Ciepłe mieszkanie”, który może przynieść realne korzyści dla właścicieli mieszkań w blokach. Poprzez dostęp do funduszy właściciele mieszkań w budynkach wielorodzinnych, najemcy mieszkań komunalnych i wspólnoty od 3 do 7 lokali mieszkalnych mają szansę na dotacje do wymiany kopciuchów i poprawę efektywności energetycznej całego budynku. Wsparcie z programu z – budżetem 1,75 mld zł – wyniesie do 41 tys. zł dla osób fizycznych i do 375 tys. zł dla wspólnot mieszkaniowych. Warto podkreślić, że na więcej mogą liczyć mieszkańcy najbardziej zanieczyszczonych gmin. Nabór wniosków rozpoczął się pod koniec września.

Na horyzoncie mamy jeszcze jeden program o nazwie „Przyjazne osiedle”. W zamyśle jest m.in. zapewnienie mieszkańcom osiedli wymianę przestarzałych instalacji oraz montowanie instalacji pozyskujących lokalnie energie OZE, przede wszystkim pomp ciepła i fotowoltaiki Poprzez wsparcie finansowe i edukacyjne, rząd ma nadzieję przekształcić blokowiska w zielone oazy w samym środku miejskiego gwaru.

Piękna opowieść, ale czy ze szczęśliwym zakończeniem?

Chociaż te – dobrze nam znane – monumentalne budowle były niegdyś symbolem postępu, dzisiaj z perspektywy ekologicznych zmian wiele z nich pozostawia dużo do życzenia. Nieodpowiednia izolacja i stare systemy ogrzewania sprawiają, że budynki te są nieefektywne energetycznie i często stają się źródłem znacznej emisji CO2 a co za tym idzie wzrostu kosztów utrzymania mieszkania – wskazuje Tomasz Walczak, CTO Euros Energy. Cieszy więc fakt, że potrzeba zmian została w końcu dostrzeżona również na poziomie państwowym. Jednak warto wiedzieć, że takie inicjatywy miały już miejsce i były realizowane oddolnie, przez same spółdzielnie. Nasza firma już wcześniej – jako pierwsza i jedyna w Polsce – modernizowała stare bloki wykorzystując OZE, dzięki czemu ich mieszkańcy śpią spokojnie mimo wahań cen energii. Co więcej, cały czas jesteśmy zaangażowani w tego typu projekty. Obecnie realizujemy kilka kolejnych DARMOmodernizacji – dodaje.

Budynki, które kiedyś były symbolem stagnacji i zatrzymania się czasu, teraz stają się znakiem postępu i ekologicznej świadomości, a wszystko to, dzięki zaangażowanym członkom spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot oraz mieszkańcom. Polskie blokowiska zmierzają w kierunku zielonej przyszłości, a z nimi cały kraj.

W Bartoszycach realizujemy projekt termomodernizacji budynków mieszkalnych z lat 70 i 80tych. W tym roku dwa budynki będą zasilane z odnawialnych źródeł energii (OZE). Z pewnością nie jest to ostatnia realizacja. Jestem świadomy ogromnej roli, jaką odgrywają spółdzielnie mieszkaniowe w procesie transformacji energetycznej Polski – mówi Wojciech Sieniewicz, Prezes Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej „Budowalni” w Bartoszycach. Nasza Spółdzielnia jest zaangażowana w działania na rzecz środowiska, dlatego postanowiliśmy podjąć inicjatywę termomodernizacji naszych budynków mieszkalnych. Wspólnie z Euros Energy i mieszkańcami realizujemy projekty, które przyczyniają się do zmniejszenia emisji CO2 oraz wygenerują oszczędności na kosztach ogrzewania mieszkań i dostarczania ciepłej wody użytkowej. Jestem przekonany, że zmiany lokalne mają znaczenie, dlatego zachęcam okoliczne spółdzielnie i wspólnoty do podjęcia podobnych kroków– podkreśla.

Przykładów takich działań jest jednak coraz więcej. Odnawialne źródła energii i nowoczesne technologie mogą przynieść rewolucję w sposobie, w jaki postrzegamy i użytkujemy blokowiska. Jednak musimy jeszcze chwilę poczekać, aby jednoznacznie udzielić odpowiedzi czy nowe propozycje realnie przełożą się na poprawę jakości naszego powietrza oraz trwałe obniżenie kosztów ogrzewania mieszkań.